Ik heb vaak te doen met de Arbo-coördinatoren en preventiemedewerkers van deze wereld. Het ‘moetje’ van de RI&E is aan hun uitbesteed, maar er wordt intern niet erg enthousiast op gereageerd. “Ik heb altijd het gevoel van, oh oh, daar heb je haar weer”, vertelde een Arbo-coördinator van een grote VVT-instelling mij. “Ik moet eens in de vier jaar de organisatie in om informatie voor de RI&E op te halen. Maar de managers duiken het liefst weg, onder het mom van drukte en tijdstekort. Of ze jagen mijn vragenlijsten er even snel doorheen zodat ze van me af zijn. De laatste tijd los ik dit op door zelf maar interviews af te nemen met teams. Op die manier heb ik tenminste nog invloed op de kwaliteit van de inventarisatie. Maar de verbeterplannen die ik vervolgens voor ze maak verdwijnen bijna altijd onder in de la”.
Dit soort verhalen bereiken mij steeds meer de laatste tijd, zeker nu ik me zelf ook meer met de RI&E bezighoud.
In mijn ogen is het raar dat er zo weinig eigenaarschap en beleving voor de eigen arbeidsomstandigheden en veiligheid is binnen de gemiddelde zorginstelling. Het is immers iets waar juist iedereen en op ieder moment van zijn werk mee te maken heeft.
Komt deze weerstand dan voort uit de Arbo deskundige of preventiemedewerker? Ik denk het niet. Die doet vaak ontzettend zijn/haar best. Ik denk dat het veel meer ligt aan de wijze waarop de RI&E wordt afgenomen en uitgevoerd. Vaak heeft de RI&E een lage frequentie (eens in de 4 jaar), is deze heel gefragmenteerd (veel verschillende thema’s, van brandblusser tot burn-out), met veel gedetailleerde en lange vragenlijsten (ieder detail moet gecheckt worden). Naast deze zaken blijft de uitvoer van de RI&E vaak centraal hangen bij de staf en de leiding. Dit betekent dat de uitvoer en resultaten van de RI&E zelden de medewerkers op de werkvloer bereiken.
Hoe zou het zijn als we deze werkwijze eens helemaal omdraaien? De frequentie omhoog, met simpele integrale tools en korte vragenlijsten die de hoofdlijnen in beeld brengen. Zodat teams zelf aan de slag kunnen met hun veiligheid. Begeleid door de bekende aanjagende Arbospecialisten en preventiemedewerkers bij het maken van teamverbeterplannen.
Eigenaarschap hangt immers samen met zelf leren en verbeteren. Volgens mij geldt dat ook voor Arbo. Bovendien lijkt het me ook nog eens leuk voor die enthousiaste Arbo-coördinator!