Als aandachtsfunctionaris veiligheid heb je het niet altijd even makkelijk. Veiligheid krijgt lang niet altijd de hoogste prioriteit, past vaak net niet op de agenda van het werkoverleg en je collega’s hebben wel iets anders aan hun hoofd. Kortom: je kunt als aandachtsvelder met flink wat weerstand te maken krijgen. Weerstand is er in alle soorten en maten, maar er is één vorm waar veel mensen mee te maken krijgen: reactance. De grote vraag is: hoe ga je er mee om?
Reactance komt voor wanneer mensen het gevoel hebben dat hen iets opgedragen wordt. Het is een negatieve reactie op het inperken van de keuzevrijheid. Soms uit deze reactie zich in zogenoemd recalcitrant gedrag. Denk maar eens terug aan het boek of de film Abeltje. De liftjongen mag nooit op de bovenste groene knop drukken. Maar dat maakt toch wel erg nieuwsgierig…
Als je bepaalde weerstand zoals reactance verwacht bij de boodschap of verandering die je wilt brengen, dan kun je er iets aan doen om een dergelijke reactie van weerstand te voorkomen.
Je kunt bijvoorbeeld je verzoek verkleinen. Wil je dat er meer incidenten gemeld gaan worden? Begin dan eens bij één soort incident, bijvoorbeeld medicatie niet gegeven. En spreek af dat als de medicatie niet gegeven is dat er dan iedere keer een melding van wordt gemaakt. Grotere kans dat dat lukt, dan wanneer je zegt dat vanaf nu alle incidenten die medewerkers tegen komen gemeld moeten worden.
Het kan ook helpen om de weerstand eerst te erkennen voordat je iets vraagt. Als je een collega wilt vragen om ergens een melding van te maken dan kun je zeggen: “Ik weet dat het je wat tijd kost, maar zou je hier een melding van willen maken?”.
Een andere mogelijkheid om met deze weerstand om te gaan is om mensen een keuze te bieden. Daarmee hebben ze het gevoel dat ze er zelf nog invloed op hebben en dat vinden mensen nou eenmaal fijn. Moet er nodig schoongemaakt worden in huis? Dan kan je het beste je partner (of kind of huisgenoot) vragen of hij/zij wil stofzuigen of liever de badkamer poetst. Grote kans dat er dan in ieder geval iets gebeurt.
Een combinatie van bovenstaande technieken is vaak het meest efficiënt. En niet onbelangrijk: het werkt bij iedereen!