Duurzaam verbeteren in de zorg moeilijk? Volgens mij niet. Het lijkt alleen makkelijker om hetzelfde te blijven doen, ook al is dat niet de slimste manier. Makkelijker dan op zoek te gaan naar alternatieven. Ons brein is zelfs zo ontworpen. Herhaling van hetzelfde is efficiënter. We zijn dus evolutionair geprogrammeerd om patronen te ontwikkelen en die te blijven volgen.
Maar in de langdurige zorg, die schreeuwt om vernieuwing, waar de zorgvraag steeds groter en complexer wordt, medewerkers meer uit- dan instromen en de budgetten onder druk staan, wordt herhaling van hetzelfde de ondergang. Vasthouden wordt verliezen. Dat weet iedereen die er werkt. Maar hoe dan anders?
Het lijkt eigenlijk verrassend simpel te zijn, als we kijken naar teams en organisaties die veer- en verbeterkracht hebben ontwikkeld. Gewoon aansluiten bij wat er is, dingen waar je op dat moment tegen aanloopt met elkaar. Die beetpakken, ontrafelen en verbeteren. Een voor een, stap voor stap. Net als het beginnen met hardlopen: je start niet met een marathon, maar met een rondje om de plas. Met elk rondje bouw je conditie op. Je spieren worden sterker, je uithoudingsvermogen groeit. Zo werkt het ook met verbeteren. Elke kleine actie die werkt geeft energie voor de volgende. Je ontwikkelt ‘verbeterconditie’ – het vermogen om verandering niet als bedreiging te zien maar als kans. Om problemen niet te ontwijken maar ze aan te pakken. Met veerkracht te reageren op wat er is en gaat komen. Met een goede coach die het team hierbij helpt en zorgt dat alle condities voor groei en verbetering aanwezig zijn.
Voor je het weet, ben je niet meer die zorgprofessional die ten onder gaat aan de verandering, maar ben je diegene die verandering beetpakt en anderen inspireert. Die bewijst dat kleine stappen tot grote veranderingen leiden. Want elke reis van duizend mijl – zelfs de transformatie van onze zorg – begint met die ene kleine stap (Lao Tze, China, heel lang geleden).
Pim Südmeier